ABD'de de vergi beyan?na ili?kin tüm bilinmeyenler...

Delaware eyaleti taraf?ndan ?irket kurmak için yetkilendirilen bir ?irket olan ‘amerikadasirket.com’ çal??an? Samet Oynam??, Amerika Birle?ik Devletleri’ndeki vergi sistemine ili?kin önemli aç?klamalarda bulundu.

New York Temsilcisi Özlem Özgüt Yörekli’ye özel aç?klamalar yapan Oynam??, vergi beyan döneminin yakla?mas? ile birlikte olu?an karma?ay? aktard?.

?irket olarak bu tarz konular?n tamam?na yard?mc? olduklar?n? belirten Oynam??, vergi indiriminden yararlan?labilecek püf noktalar? vurgulad?.

VERG?LEND?RME ?K?YE AYRILIYOR

ABD'de vergilendirmenin ikiye ayr?ld???n? belirten Oynam??, “Vergilendirme ikiye ayr?l?yor Amerika'da. Yani temel olarak eyalet ve federal vergi ödemeniz gerekiyor. Eyalet vergisi de ya?ad???n?z eyalete göre de?i?iyor. Baz? eyaletlerde vergi yok ama federal gelir vergisini ödemeniz gerekiyor. Vergi beyan süreci de ?öyle, 29 Ocak’ta vergi beyan dönemi ba?l?yor. Ondan sonraki süreçte e?er belli bir gelir elde ettiyseniz Amerika'dan onun vergisini ödemeniz gerekiyor. Benim uzmanl?k alan?m Amerikan vatanda?? olmayanlar?n Amerika'da i? yapanlar?n vergilendirilmesi ya da none region statüsünde bulan bulunanlar?n vergilendirilmesi olacakt?r. Örne?in Türkiye'de ya?ayan biri Amerika'da i? yap?yorsa ve bir gelir elde ettiyse bunun vergisini ödemesi gerekiyor. Birçok ki?i asl?nda ?ey dü?ünüyor ya i?te ben Türkiye'de ya??yorum. Amerika'da neden vergi ödememem gerekiyor, sadece ?irket kurmu?tum diyebiliyor ama aktif olarak bir ticari faaliyete dahil olduysan?z Amerika'da bunun vergisine ödemeniz gerekiyor. Çünkü at?yorum Amazon'da sat?? yap?yorsunuz, ödemeye de Amerika'da banka hesab?na al?yorsunuz ya da arac? kurulu?lar? al?yorsunuz. Ve böylece Amerikan kaynakl? geliriniz olu?mu? oluyor” diye konu?tu.

VERG?DEN DÜ?ÜLEB?LECEK G?DERLER

Vergiden dü?ülebilecek giderlerin çok bilinmedi?ine dikkat çeken Oynam??, “29 Ocak’tan sonra bu gelirlerinizi beyan etmeniz bu gelirlerinize istinaden de giderlerinizi beyan etmeniz gerekiyor. Asl?nda birçok ki?i ?unu bilmiyor, yani neleri gider olarak dü?ebilir bunu bilmiyorlar. Örne?in Amazon'da i? yap?yorsunuz 100 bin dolar kazand?n?z diyelim ama tamamen Türkiye'de ya??yorsunuz ve bütün harcamalar?n?z Türkiye'de. ??le ilgili yapt???n?z bütün harcamalar? dü?ebilirsiniz. Yani telefon giderleri olur, ürün al?mlar? olur, sunucu alm??s?n?zd?r bu olur… En son kalan net gelirden de vergi borcunuzu ödemeniz gerekiyor. Amerika'da ya?ayan ki?iler için ise durun de?i?iyor. Amerika'da ya?ayan ki?ilerde daha farkl? senaryolar var. ??te evliyseniz farkl? bir vergi ödüyorsunuz, çocu?unuz varsa farkl? bir vergilerimde ödüyorsunuz. Ben zaten her zaman ?unu öneriyorum, yani Uber yapan birisinin vergi dan??man?na ihtiyac? yok. Çok kolay online yollardan 15 dolara çözebilirler. Çünkü neden tek bir yerden geliri var. 1099 belgesi dedi?imiz bir ödeme makbuzu al?yorlar, bu ödeme makbuzuyla birlikte de giderlerinizi yaz?yorsunuz. Yani sistem çok basit bir ?ekilde ilerliyor ama farkl? gelirler elde ediyorsunuzdur. O zaman onlar? dü?meniz gerekiyor bu nedenle biriyle özel olarak çal??man?z gerekiyor” ifadelerini kulland?.

VERG? ?ADES?

Vergi iadesi almaktan yana sorun ya?anmayaca??n? belirten Oynam??, fark?nda olmadan fazla verdi ödemesi yap?lmamas?n?n da öneminin alt?n? çizerek, “Burada hani biraz daha konuyu agresif yakla?abilirsiniz. Giderlerinizin hepsini dü?ebilirsiniz aç?kças?. Mesela geçen bir vergi beyan?n? incelemi?tim. Ki?i Türkiye'de ya??yor ama Amerika'da ya?ayanlar?n ödemesi gereken bir vergi var bunu ödetmi?ler. Evet tamamen yanl?? yap?lan beyan yüzünden ödedi?i rakam 7 bin 900 dolar. Bunu ba?vuru yap?p iadesini alabiliyoruz. Onun d???nda ?u da var; mesela yanl??l?kla 2020’de, 2021’de fazla vergi ödemi? olabilirsiniz. Bu vergiyi de geri alabiliyorsunuz. Yani burada ben fazla ödedim geri istesem bir s?k?nt? ya?ar m?y?m gibi bir durum yok. Fazla bir vergi ödediyseniz tekrardan vergi iadesini alabiliyorsunuz” diye konu?tu.

VERG? BEYANI 29 OCAK’TA BA?LIYOR

Vergi beyan formlar?n?n ?u an yap?labildi?ini ama aktif edilmedi?ini ifade eden Oynam??, “29 Ocak’ta elektronik olarak vergi gönderilme ba?layacak ama ?u an zaten formlar son hallerini ald?. Vergi beyan?n? yapabiliyorsunuz ama faal edemiyorsunuz. Zaman ?unun için önemli, a?a?? yukar? ne kadar geliriniz var, gideriniz var. Bunu hesaplay?p ortalama vergi borcunuzu hesaplayabiliyorsunuz. Buna göre bir emeklilik hesab? açmak istiyorsan?z ona para yat?rabilirsiniz. Vergiden dü?ebilece?iniz ?ekilde bu tarz tasarruflar yapabilirsiniz” dedi.

VERG? ÖDEMEZSEN?Z NE OLUR?

Oynam??, vergilerin ödenmedi?i durumlarda ciddi cezalarla kar?? kar??ya kal?nabilece?ini vurgulayarak, “Amerika'da vergi ödemezseniz temelde ilk senesinde bir ?ey olmaz genelde. Çünkü vergi ödemedi?inizin fark?na varmazlar. 1-2 sene bir ?ey olmaz ama bunun fark?na var?ld?ktan sonra IRS, sizin kap?n?z? çalmadan sizin IRS kap?s?n? çalman?z laz?m. Örne?in ki?i Amerikan vatanda?? olmu? ve Türkiye'yi ta??nm?? ve Amerika'ya vergi ödemesi gerekiyor veya Green Kart?n?z varsa ve Amerikan vatanda??ysan?z, dünyadaki bütün gelirlerinizden Amerika'ya vergi ödemeniz gerekiyor. Yani sadece Amerika'daki kazanc?n?zdan de?il. Ki?i Amerika'da ya??yor, Giresun'da da evi var, kira getirisi var ve Amerika'ya hiçbir ?ekilde bildirmiyor. Amerika bunu yakalad??? an size 10 bin dolardan ba?layan cezalar? göndermeye ba?lad?. Bu yüzden IRS’nin de bu konularda bir sistemi var. Diyorsunuz ki ya ben Amerika'da ya??yorum ama ben vergi beyan? yapmad?m 5 senedir ben bunu ?u an yapmak istiyordum diyorsunuz. Bütün vergi planlamas?n? yap?yorsunuz geçmi?e dönük. Geçmi? dedi?imiz son 3 y?l?n vergi beyan?n? yap?p ay üstüne kadar vergi borcunuz varsa bunu ödemeniz gerekiyor. Çünkü bu ?ekilde kendinizi affettirmezseniz e?er IRS sizin kap?n?z? çald???n?zda i?ler çok de?i?iyor” ?eklinde konu?tu.

VERG? BEYANI ?Ç?N SON TAR?H...

Vergi beyanlar? için son tarihe ili?kin de bilgi veren Samet Oynam??, ?unlar? kaydetti:

“Nisan 15 son tarih vergi beyan? için. Nisan ay?n?n 15’i hafta sonuna ya da bir tatil gününe denk geliyorsa, bir sonraki hafta içi bir güne atan?yor. Belgeleri haz?r olmayanlar için 6 ay uzat?labiliyor. Uzatma ald???n?zda sadece vergi plan?n?n halini uzatabiliyorsunuz. Borcunuzun tarihi uzat?lm?yor. Yani sizin tahmini 6 bin dolar borcunuz varsa onu ödemeniz gerekiyor ki en son uzatmadan sonra yapt???n?z hesaplamaya göre alaca??n?z varsa al?yorsunuz, ödeyece?iniz varsa ödüyorsunuz. E?er bo?ucunuz ödemezseniz yine borcunuza faiz uygulamaya devam ediyor.”

TEK GEL?R? OLANLARA KOLAYLIK

Oynam??, tek bir yerden geliri olan ki?ilerin vergi beyanlar?n? çok daha rahat yapabilece?ini belirterek, “Amerikan vatanda?lar? bireysel vergi dedi?imiz, 1040 vergi beyan formunu doldurabiliyor. E?er belli bir gelirin alt?ndaysan?z bu eyalete göre de?i?iyor IRS web sitesinde yani free finans sistemi var. Bunlardan vergi beyan? yapabiliyorsunuz. Yani at?yorum 30 bin dolar kazand?n?z bir ücret ödemeden bu i?lemi yapabilirsiniz. Yine sadece tek bir yerden geliriniz varsa bunlar? kullanarak 15-20 dolara bu i?i çözebilirsiniz. E?er daha fazla geliriniz varsa i?te emlak vesaire, 1040 formuna ek olarak emlak ile ilgili geliri payla?mam?z gerekiyor. ?irketiniz varsa geliri payla?man?z gerekiyor. Ama i?birli?i ?irketiniz varsa yine Nisan ay?n ikinci haftas?nda bu vergi bayanlar?n? yapman?z gerekiyor. Yapmad???n?zda yine her bir ortak ba??na IRS ceza göndermeye ba?l?yor” diye konu?tu.

AMER?KAN VATANDA?I OLMAYANLARIN VERG? BEYANI

Amerikan vatanda?? olmayan vergi mükellefleri için sürecin biraz daha farkl? oldu?unu belirten Oynam??, “Amerikan vatanda?? olmayanlar da durum biraz daha de?i?iyor. 1040 yerine 1040 NR oluyor. Yani ek olarak Amerika'da bir ?irketin varsa vergi beyan?n d???nda bilgi veya formu var 54-72 bunu doldurmam gerekiyor ve bu 1 Ocak 2024 yeni bir yasa geçti. Eskiden Amerika'da ?irketiniz oldu?unda sahibine çok fazla kimse bilmiyordu. Yani ?irketin sahipleri bilinmiyordu. Ama son zamanlarda bunu art?k takip edilememesi doland?r?c?lar?n artmas?ndan dolay? yabanc? ?irket kurulsa bile sahibine ili?kin bilgi vermek zorunda” ifadelerini kulland?.

GÖÇMENLER DE VERG? ÖDEMEK ZORUNDA...

Kaçak yollarla bile Amerika Birle?ik Devletleri’ne giri? yapsan?z vergi ödemek zorunda oldu?unuza dikkat çeken Oynam??, “Kurumlar aras? göçmenlik kavram? da tamamen farkl?. Örne?in Meksika'dan s?n?rdan kaçak olarak geçtiniz Amerika'da ya?amaya ba?lad?n?z. Bir sistem uygulan?yor, son 3 sene içerisinde, 183 günden fazla ya?ad?ysan?z Amerika'da dünyadaki bütün gelirlerinizden vergi ödemeniz gerekiyor. Yani 1 Ocak 2023’te Meksika'da s?n?rdan geçen bir ki?i ?u an Amerika'da Türkiye'deki banka hesab?n? da bildirmek zorunda. Bütün genelinde vergi beyan? yapmak zorunda. Hatta bununla ilgili çok üzücü de bir dava var. Kaçak bir han?mefendi Amerika'da temizlikçilik yap?yor. Han?mefendi banka hesab? aç?yor ve kazand??? her paray? da buradan Portekiz'e gönderiyor. Ve günün sonunda han?mefendiyi açt??? her banka hesab? için ilk y?l 10 bin dolar sonraki y?llarda 6-10 bin dolar aral???nda ceza kesiyorlar. Kad?na kesilen ceza 1 milyon dolardan fazla… Kad?n vatanda? de?il, Green Kartl? de?il bir statüsü yok. Tamamen kaçak ama cezan?n kime, nas?l denk gelece?i belli olmuyor” diye konu?tu.